“Ik heb een Nederlands testament. Hoe wordt dit na mijn overlijden geregeld met mijn woning in Spanje?”
De Nederlandse notaris maakt een verklaring van erfrecht op. In deze verklaring wordt onder meer opgenomen wie er is overleden, of er een testament is opgemaakt en concludeert uiteindelijk wie uw erfgenamen zijn. Deze verklaring van erfrecht wordt vervolgens naar het Spaans vertaald en voorzien van een apostille. Daarna kan deze in Spanje worden gebruikt om de bezittingen aldaar te verdelen.
"Ik wil dat de vererving van mijn huis in Spanje plaatsvindt naar het Nederlandse erfrecht. Moet ik dan een testament in Nederland én een testament in Spanje laten maken?"
Nee, één testament volstaat. Je kunt er dus voor kiezen je testament in Nederland of in Spanje te laten opstellen. Als je wilt kiezen voor het Nederlandse erfrecht is het echter wel raadzaam dit te doen via de Nederlandse notaris, aangezien dit de deskundige is op het gebied van het Nederlandse erfrecht en op de hoogte is van de allerlaatste juridische en fiscale ontwikkelingen. De praktijk leert bovendien dat het opstellen van een testament in Spanje vaak leidt tot een botsing tussen het Nederlandse en het Spaanse rechtssysteem, waardoor niet duidelijk is hoe testamenten uitgevoerd moeten worden.
"Ik heb een testament in Nederland gemaakt en daarna aangevuld met een testament in Spanje voor de woning in Spanje. Dan heb ik het toch goed geregeld?"
De praktijk wijst helaas uit dat dit niet het geval hoeft te zijn. De Nederlandse en de Spaanse wet kunnen behoorlijk met elkaar in conflict raken. Allereerst zegt de Spaanse wet dat een testament automatisch alle eerdere testamenten herroept, waardoor je Nederlandse testament zomaar vervallen kan zijn. Veel Spaanse testamenten worden bovendien opgemaakt uitsluitend voor ‘de bezittingen in Spanje’. Dit kan volgens de Nederlandse wet weer niet, want die hanteert een ‘eenheid van nalatenschap’, waardoor je over je gehele vermogen, ook dat in Spanje, dient te beschikken.
Ons advies is daarom: maak één goed (Nederlands) testament met een uitdrukkelijke rechtskeuze voor het Nederlands Recht.
"Moet mijn Nederlandse testament worden vertaald? En moet dit worden ingeschreven in het testamentenregister in Spanje?"
In de praktijk nemen de meeste Spaanse notarissen na het overlijden genoegen met de door de Nederlandse notaris opgestelde verklaring van erfrecht, zodat de vertaling en inschrijving van het testament zelf niet nodig is en je die kosten dus beter niet kunt maken. De verklaring van erfrecht (declaración de herederos) van de Nederlandse notaris vermeldt wie de uiteindelijke gerechtigden van je nalatenschap zijn en zal, wél vertaald en voorzien van een apostille, in Spanje gebruikt worden. Een vertaling van een Nederlands testament kan bovendien problemen geven doordat bepaalde juridische bewoordingen en constructies niet bekend zijn in de Spaanse wet en/of onjuist worden weergegeven.
Net als in Nederland, is voor de berekening van de successierechten in Spanje van belang hoe hoog de verkrijging is, hoe hoog de vrijstelling is en welk tarief van toepassing is. Anders dan in Nederland hanteren ze in Spanje daarnaast nog een factor waarmee die belastingtarieven moeten worden vermenigvuldigd. Die factor is gebaseerd op:
Erfgenamen dienen de successieaangifte in Spanje binnen 6 maanden na het overlijden in te dienen. Indien deze termijn wordt overschreden is er een boete verschuldigd en tevens de wettelijke rente over de verschuldigde successierechten. Om uitstel van 6 maanden te verkrijgen, moet deze binnen 5 maanden na het overlijden worden aangevraagd.
De aangifte voor de erfbelasting moet in Nederland binnen 8 maanden na het overlijden worden ingediend bij de belastingdienst. In die aangifte moeten de schulden en bezittingen (en bijvoorbeeld polissen en pensioenrechten) uit de nalatenschap worden opgegeven. Indien er erfbelasting is verschuldigd zal de belastingdienst in reactie op de aangifte een aanslag opleggen, die binnen 2 maanden moet worden voldaan.
